1) Không phải tất cả Danh và Sắc đều do nhân duyên khởi, chỉ khi chúng bị thiết lập quan hệ tạo tác mới do nhân duyên khởi. Tất nhiên trong Danh Sắc "không có ai cả", Danh tự biết Sắc không có người biết và vật được biết, cũng không có người đắc và vật đắc được (sở đắc), chỉ có pháp đang vận hành. Có thay đổi nhưng đó là sự chuyển hóa tự nhiên, không phải là ý đồ thay đổi để trở thành.

2) Đúng. Nhưng khi tâm tịnh thì tướng cũng tịnh. (Khi tâm thanh tịnh thì thấy tất cả pháp đều thanh tịnh). Tâm bị cái ta ảo tưởng chiếm cứ thì vô minh ái dục, luân hồi sinh tử, phiền não khổ đau; tâm không bị cái ta ảo tưởng chiếm cứ thì ngay đó là Niết-bàn "Tịch tịnh siêu lạc" (Santì paramam sukham).

Nhận ra cái ta là giả chỉ là hiểu qua lý trí chứ chưa thấy bằng thực chứng, nên cái ta vẫn còn đó. Con nói cuộc đời chỉ là một giấc mơ chứng tỏ con chưa thực thấy đâu là cái ta ảo tưởng đâu là thực tánh pháp. Xu hướng buông lung phóng dật, không biết mình, không thận trọng chú tâm quan sát, chạy theo vọng tưởng đảo điên... chính là hoạt động của cái ta ảo tưởng thì làm sao  thấy được cái ta là giả? Khi nào con thật sự nhận ra đau khổ là gì, nguyên nhân của nó là gì thì cái ta ảo tưởng mới được hóa giải và thực tánh pháp mới hiển hiện nơi thực tại hiện tiền.

Thấy khổ thì con không thể nào buông lung phóng dật được. Ví như đi trên con đường đầy gai nhọn, dẫm phải rất đau thì tự nhiên con phải thận trọng chú tâm quan sát chứ không thể nào buông lung phóng dật được. Hoặc như khi bị cọp rượt thì con không thể nào lười biếng. Sở dĩ phóng dật và lười biếng vì con chưa thấy ra bản chất vô thường, khổ, vô ngã của pháp hành - hữu vi tạo tác. Ngược lại một người thực sự nhận ra thực tánh chân đế thì sẽ không thể "chạy theo những vọng tưởng đảo điên không ngớt" được. Vậy tóm lại là con chưa thực sự thấy cái ta là giả như con nghĩ.

Vắng bặt cái ta thật sự thì tốt rồi nhưng dù còn cái ta cũng không sao. Chỉ cần thấy hành trình hoạt động của nó là được. Vắng bặt cái ta khi chưa thông suốt được hành trình sinh diệt, nhân quả, khổ lạc, chân giả... của ngã và pháp thì nó vẫn còn tái sinh.

Trên lý thì phân biệt ngã và vô ngã để thấy cái gì huyễn cái gì như , nhưng trên sự thì ngay đó có ngã thì thấy có ngã, không ngã thì thấy không ngã chứ không cần cố gắng vô ngã, vì cố gắng vô ngã cũng chính là ngã!

Nếu chỉ có cái chân thôi thì người ta không biết đó là chân. Nên cái ngã bày ra cái giả để qua cái giả mới biết cái chân. Đó là điều vi diệu không thể nghĩ bàn của pháp. Chung quy "thấy" mới là chính yếu, còn vô ngã thì muôn đời đã là thế rồi. Giống như có vàng giả mới biết giá trị của vàng thật, còn vàng thật tự nó nằm ngoài mọi giá trị. Thực ra không có gì để chứng ngộ cả, chỉ là thấy ra sự thật mà thôi, đó chính là Vipassanà hay Kiến Tánh vậy.

Phần lớn chúng ta vì muốn được thường, lạc, ngã mà khổ. Như vậy khổ là do không thấy tính vô thường, khổ, vô ngã trong vạn pháp. Trong vô thường mà muốn thường hằng, trong khổ đau mà muốn hạnh phúc, trong các pháp vô ngã mà muốn đó là ta, của ta và tự ngã của ta thì gọi là điên đảo tưởng.  

Các pháp do duyên sinh đều có biến đổi, có thành hoại, có sinh diêt. Do đó ai muốn chúng thường còn thì tự chuốc lấy khổ . Ví dụ như hoa Mai có nở có tàn nhưng ai muốn hoa Mai nở mãi không tàn thì sẽ khổ đau thất vọng.

Các pháp do vô minh ái dục hay do tham sân si tạo tác mà thành thì đều đưa đến sầu bi, khổ não. Ví dụ như đời người có sinh, già, đau, chết nhưng ai tham sống sợ chết thì sẽ khổ đau phiền muộn.  

Các pháp vốn tồn tại trong sự vận hành theo quy luật tự nhiên của chúng, còn ý niệm "ta, của ta, tự ngã của ta" được gán ghép vào đó chỉ là ảo tưởng. Và chính ảo tưởng này đem lại khổ sầu. Ví dụ như mắt thấy mà cho là "ta thấy", tai nghe mà cho là "ta nghe"... rồi "đây là con ta", đây là "tài sản của ta"... nên mới khổ.

Bản chất của cái ta là cố gắng loại bỏ cái nó không thích và thu gom cái nó thích, vì vậy cái ta luôn lăng xăng trong thái độ tham sân, lấy bỏ. Ví dụ con đang buồn thì con liền có thái đội đối kháng với nỗi buồn đó và mặt khác con lại muốn có ngay một niềm vui. Nếu được thì tiếp tục tham, nếu không được lại tiếp tục sân... Thái độ đó chính là thái độ lăng xăng của cái ta hết tham rồi sân, hết lấy rồi bỏ. Bậc trí không tham sân, không lấy bỏ mà chỉ quan sát minh bạch (vipassanà) để thấy ra thực tánh (thể, tướng, dụng) của nỗi buồn ấy là gì, nó đang sinh diệt ra sao, thấy rõ nguyên nhân và hậu quả của nó.

Muốn làm nhiều việc vì tham sân thì đúng là lăng xăng, nhưng muốn làm nhiều việc với trí tuệ, từ bi thì lại tốt chứ không phải lăng xăng.

1) Đúng là do thích và không thích mà có bản ngã. Nói chính xác hơn là do tà kiến và tham ái mà trong 12 nhân duyên sinh gọi là vô minh --> ái --> thủ --> hữu. Trong quá trình tương giao giữa căn-trần-thức đưa đến nhận thức và hành động (xúc --> tác ý --> thọ --> tưởng --> tư...)  mà hình thành 5 uẩn (Sắc --> thọ --> tưởng --> hành --> thức), đó là quá trình góp nhặt kinh nghiệm và tích lũy kiến thức. Những tích tập này hình thành kết luận, quan niệm, và sở hữu riêng tư về sở tri và sở đắc. Cũng từ sự chọn lựa giữa cái thích và không thích sinh ra tham sân và chấp thủ, nên bắt đầu tự cô lập mình trong sở tri và sở đắc phiến diện của mỗi cá nhân. Một khi đã bị tham và sân (tham ái) che lấp thì không thấy được sự thật do đó mà hình thành tà kiến về một cái ta có sở hữu riêng tư.

2) Đúng vậy. Mọi nỗ lực của cái ta được hình thành như đã nói trên đều là tập đế đưa đến khổ đế. Chính là buông cái ta ảo tưởng ấy đi thì Tính Sáng liền xuất hiện. Đó là lý do vì sao đức Phật dạy trong Dhammapada 72 như sau:

Quả thật điều bất lợi

Người ngu sinh sở tri 

Hủy Phần Sáng của mình

Tự chẻ đầu chính nó!

Khi mê cứ tưởng ta tu

Tỉnh ra mới biết pháp tu một mình

Cái ta ảo tưởng vô hình

Lăng xăng tạo tác tử sinh luân hồi.

Đúng bản ngã là hàng giả nên thầy mới gọi là cái ta ảo tưởng. Tuy nhiên khi cái ảo tưởng ấy khởi lên thì nó sẽ giữ pháp lại hay đuổi pháp đi theo ý nó chứ không phải để pháp đến đi tự nhiên, do đó mới có luân hồi sinh tử phiền náo khổ đau. Nếu không phát hiện được hành tung sinh diệt của cái ta ảo tưởng thì cũng khó mà để pháp đến đi tự tại vô ngại được.