Kết quả Tìm Kiếm: Có 270 câu hỏi có nội dung liên quan đến 'thiền định, tứ thiền bát định'.
Thông báo:
Trong một thời gian dài, mục Hỏi Đáp Phật Pháp của trang web đã nhận được rất nhiều câu hỏi của Phật tử từ khắp nơi gởi đến. Thầy Viên Minh đã trả lời tất cả các câu hỏi liên quan đến vấn đề học Pháp, hành Pháp. Hiện tại mục Hỏi đáp đã có khoảng hơn hai mươi ngàn câu hỏi đáp, trong đó Thầy đã chỉ ra cốt lõi của việc hành đạo, sống Thiền. Do vậy Thầy đã quyết định tạm ngưng mục Hỏi đáp trong một thời gian để có thể chuyên tâm làm các Phật sự cần thiết khác.
Vậy, nếu có nhu cầu, Quý vị có thể sử dụng mục Tìm kiếm bên dưới (gõ từ khoá) hoặc bấm vào các tag đã được gắn theo từng chủ đề để tham khảo các câu Hỏi - Đáp về vấn đề của mình hoặc tương tự.
Sadhu sadhu lành thay!
Danh mục Hỏi Đáp Phật Pháp
Câu hỏi:
Xin sư cho cháu hỏi: <p>
Cháu thấy thân, thọ, tâm, pháp là một đối tượng cột tâm. Nếu trong thiền định ta cột tâm vào đề mục do tưởng sanh, thì ở đây ta cột tâm vào đối tượng thật trong hiện tại. Và khi cột tâm vào thân, thọ, tâm, pháp (gọi cách khác thận trọng, chú tâm, quan sát), lúc đó, tham, nóng nảy, si mê, phiền não không có. Nhưng liệu đó có phải là phương tiện? Cái gốc là mình buông xả cái "KHÔNG VÔ NGÃ" của mình là chính? <p>
Bởi vì thực tế chiêm nghiệm và trải nghiệm, theo thiển kiến của cháu: khả năng thận trọng, chú tâm, quan sát ở mức số 6, mà đối tượng khả năng cuốn hút ở mức số 4, 5 thì mình không theo nhưng nó ở mức 7, 8 thi minh bị nó cuốn theo. Mà mức độ cuốn hút của đối tượng thì vô chừng vô hạn. Cháu xin ý sư. <p>
Mong ngày 28/6 gặp được sư!
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Con hiểu như vậy còn máy móc lắm. Trên thực tế không phải vậy. Trong định thì còn có "cột" nhưng chỉ cột được bằng tướng do tưởng sinh chứ không thể cột trên đối tượng thực tánh. Trong tuệ thì hoàn toàn không theo cũng không cột gì cả, theo không thể được mà cột lại chẳng xong. Trí tuệ như mặt trời chiếu không theo con chim bay lượn cũng không cột vào cục đá đứng yên, thế mà cái gì xuất hiện đều thấy cả. Thận trọng chú tâm quan sát là cái dụng của giới định tuệ tự ứng ra khi cần thiết rồi thôi chứ không bao giờ theo hay cột vào đâu cả. Cũng vậy, buông nhưng không có gì để buông, vì nếu con có gì để buông tức con thấy "có" rồi sao gọi là "không vô ngã" được? Đó là lý do vì sao Thiền nói: "Việc đến thì tâm ứng hiện, việc đi thì tâm rỗng rang". Con có nhận ra chân lý này không?
Câu hỏi:
Thưa thầy, con được biết trong kinh điển nguyên thủy Phật có dạy về 4 tầng thiền định. Con muốn học 4 tầng định đó thì có thể học ở đâu, ở Việt Nam có sư thầy nào đã chứng đắc và dạy về 4 tầng định này không ạ?
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Đừng nghĩ tới 4 tầng định hay xem ai đã đắc được 4 tầng định chưa... vì một khi tâm khởi lên vọng niệm tức là đã tự đánh mất đi tính chất định vốn sẵn có của mình rồi. Tâm không vọng động tức là định vô vi vô ngã, còn muốn tâm định theo ý mình tức là định hữu vi hữu ngã. Đừng bỏ bản chất vốn định của tâm để đi tìm cái định "có sinh tất có diệt" do bản ngã tạo tác.
Câu hỏi:
Kính bạch Thầy, con có một vấn đề thắc mắc như sau, kính mong được Thầy giải đáp dùm.<p>
Câu chuyện kể về Thiền Sư Vô Căn khi nhập định sâu thì không hay biết hay có cảm giác về thân .Lần nọ, Thiền sư nhập định ba ngày, các đệ tử Ngài nghĩ Ngài đã viên tịch nên làm lễ Trà tỳ. Khi xuất thiền, Ngài lang thang đi tìm thân xác cũ... và sự việc diễn tiến như trong giai thoại đã kể.<p>
Câu hỏi của con là, khi Ngài nhập định, thần thức Ngài ở trong thân hay ngoài thân, đễ có thể nói lên thân của ta đâu rồị. <p>
Con mong ước được nghe lời giải thích của Thầy để phá nghi cho con. Xin chân thành cảm ơn Thầy.
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Khi nhập định mà chỉ còn thân sắc ngồi đó thôi, không biết gì nữa là đạt được tứ thiền thuộc loại hữu sắc vô tưởng. Thiền Nguyên Thuỷ và Thiền Đông Độ đều không khuyến khích loại thiền này, do đó câu chuyện trên có ý nêu lên khuyết điểm của loại thiền này thôi. Những câu chuyện trong các ngữ lục Thiền Tông phần lớn là hư cấu nhằm mục đích nói lên một đạo lý nào đó để thị chúng chứ không phải là sự kiện có thực. Trong câu chuyện này có nhầm lẫn vài chi tiết rất quan trọng: Một là "khi xuất thiền ngài lang thang đi tìm xác cũ". Nếu vị này đã đắc được thiền hữu sắc vô tưởng thì khi chết đương nhiên sinh vào cõi sắc giới vô tưởng thiên rồi thì làm sao có cái thần thức lang thang đi tìm xác mình được? Cái gọi là "thần thức" đó bên Nam Tông có tên là Peta, bên Bắc Tông có tên là thân trung ấm, là một cảnh giới thấp hơn cõi người, thì làm sao một vị đã đắc được tứ thiền vô tưởng, một loại định tuy không được bậc trí ưa chuộng nhưng là bậc định rất cao, không thể đọa vào cõi Peta hay Trung ấm được. Hai là khi một vị đắc được định này thường nguyện giữ xác để khi xuất thiền sử dụng lại, nguyện lực của một vị Tứ thiền rất mạnh nên không ai có thể thiêu cháy hay hủy hoại xác ngài được. Điển hình là câu chuyện khi ngài Xá-lợi-phất nhập định một con quỷ Dạ-xoa đánh trên đầu Ngài một thiết bảng mà có thể đánh vỡ một núi đá nhưng không động được thân của Ngài.
Còn chuyện "thần thức" vị ấy ở đâu thì rất rõ: trong tứ thiền hữu sắc vô tưởng, chỉ là tâm thức tạm thời ngưng hoạt động thôi chứ có mất đi đâu mà lúc đó ở trong hay ở ngoài. Ví như một người bị chụp thuốc mê tuy không biết gì cả nhưng tâm thức vẫn ở dưới dạng bhavanga hay alaya chứ không đi đâu cả.
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy, <p>
Cách đây 30 năm con có nghe Cố Hòa Thượng Thích Huyền Vi nói Thiền còn có nghĩa là "tỉnh lự", tức là "suy nghĩ trong sự yên tỉnh. Con thấy cũng có lý là vì thỉnh thoảng con cũng thường nghe quí Thầy nói trong lúc ngồi thiền thì khám phá ra cái này cái kia, v.v.. Theo như thiền Vipassana thì không có sự suy nghĩ trong đó, mà chỉ có sự theo dõi cái tâm đi đâu, làm gì, hoặc theo dõi hơi thở, v.v...<p>
Con cũng có nghe nói thiền "chỉ" và thiền "quán", như vậy Vipassana có phải là thiền "chỉ" hay không? Còn Đức Phật ngày xưa ngồi thiền định 49 ngày dưới cội bồ đề thì Ngài có suy nghĩ và thấy một cách sáng tỏ của vạn vật, rồi mới đại ngộ, và có phải Ngài áp dụng thiền "quán" hay không? Con kính xin Thầy giải thích thêm cho con hiểu rõ hơn. Kính chúc Thầy thân tâm mãi an lạc. <p>
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Câu hỏi của con chứng tỏ con chưa phân biệt được thiền định, thiền tuệ và thiền tỉnh lự. Do đó thầy định nghĩa lại cho con nắm rõ.
- Thiền định (chỉ) là gom tâm vào một đề mục để đạt đến nhất tâm (định xả)
- Thiền tuệ (quán) là phát triển trí tuệ để thấy thực tánh pháp.
- Thiền tỉnh lự là tư duy trong tỉnh thức (chánh tư duy)
Còn trong thiền Vipassana thì định tuệ không thể tách rời (định tuệ nhất như)
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy. Các bạn con thường hay lý luận, tranh luận về Thiền, về các đề tài phương pháp Thiền. Chúng con cũng thường đi nghe những buổi pháp thoại của các Thầy đủ mọi tông phái đến California để thuyết giảng. Chúng con cũng đã hành Thiền theo Vipassana, Thiền Tông, Mật Tông, Thiền Tánh Không, Thiền Phật giáo… Nhưng tâm chúng con vẫn còn nhiều vướng mắc, âu lo, vẫn vọng tưởng vẩn vơ, vẫn còn tham ái, vẫn còn tham gia nhiều vào “nhân duyên thế gian” và “tri kiến thế gian”. <p>
Vào một ngày tình cờ con vào được website này và nghe được những bài giảng của Thầy. Lời Thầy dạy đã đem đến cho con một sự tỉnh thức thật sự sau nhiều năm tháng lặn ngụp trong lý thiền. Lời Thầy giảng rất bình dị và trong sáng. Con rất kính phục Thầy và hứa sẽ thực hành theo sự chỉ dạy của Thầy dù chưa có lần nào gặp Thầy ngoài đời.<p>
Để sáng tỏ thêm cho sự học hỏi của con, con có 2 câu hỏi xin thầy từ bi trả lời giúp con:<p>
1. Có phương pháp thiền theo Vipassana quán sát cảm thọ để nhận ra phản ứng của tâm và giữ tâm quân bình. Như vậy có thể nói đó là có sự can thiệp của bản ngã hay không?<p>
2. Trong Kinh Trung A Hàm (Kinh Vị Tằng Hữu Pháp), có đoạn mô tả Đức Phật lúc ngồi thiền thì không còn nghe thấy tiếng sét đánh bốn con trâu gần đó. Như vậy có phải Đức Phật đã nhập vào Không Định để không còn nghe tiếng sấm, như vậy Tánh Biết của Ngài lúc này đang ở đâu? <p>
Kính xin Thầy chỉ dạy.
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
1. Bất kỳ phương pháp nào mà khi hành tâm còn hữu vi tạo tác thì còn hữu ngã. Hữu vi tạo tác là tạo ra một đối tượng rồi khởi tâm xử lý trên đối tượng đó. Bởi vì tinh tấn, chánh niệm, tỉnh giác trong Vipassana là trở về trong sáng với thực tại chứ không phải để tìm kiếm, đạt đến, nắm giữ hay hướng đến bất cứ điều gì.
2. Đây là sự kiện được Đức Phật kể lại thời còn tu thiền định trước khi hoàn toàn giác ngộ. Vì thiền định là ngoại tức chư duyên, nội tâm tĩnh chỉ - chấm dứt mọi duyên bên ngoài, để tâm tĩnh lặng (tánh biết) bên trong nên tuy không biết bên ngoài nhưng tánh biết lại biết tâm định bên trong.
Câu hỏi:
Khi ngồi thiền con không khởi ý mong cầu điều gì nhưng con thấy rõ mình đang xuất hồn ra khỏi thân vì con tự nhìn thấy mình ngồi ra sao. Có cách gì khống chế để đừng xuất hồn không thưa Thầy?
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Vì con hành theo hướng thiền định nên mới xuất hồn. Con nên hành thiền Vipassanā, tức là thường trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại thì làm sao xuất hồn được?
Câu hỏi:
Thưa Thầy! Con đang tập thiền niệm hơi thở, Sơ thiền thì có Tầm có Tứ, nếu vào Nhị thiền diệt Tầm và Tứ, vậy con trụ vào chỗ nào? Mong Thầy hoan hỷ giảng rộng nghĩa cho con hiểu.
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Không phải diệt tầm tứ để vào nhị thiền mà khi sơ thiền đã thuần thục thì tâm hành giả không cần phải tầm tứ nữa mà vẫn vào được hỷ, lạc và nhất tâm nên gọi là nhị thiền. Con đừng quan tâm đến các chi thiền như vậy vì chỉ làm cho tâm khó định hơn thôi.
Câu hỏi:
Thưa Thầy! Mong Thầy hoan hỷ, cho con xin hỏi.
Sơ Thiền có Tầm có Tứ, vậy Tầm, Tứ là gì? Mong thầy giảng rộng nghĩa cho con.
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Tầm và tứ là hai thiền chi khởi đầu rất quan trọng trong thiền định. Tầm là hướng tâm tìm đề mục thiền định, ví dụ hướng tâm tìm đến hơi thở. Khi tầm đã hướng đúng vào đối tượng (đề mục) thì Tứ bắt đầu thẩm tra kỹ lưỡng để đáp xuống đối tượng đó. Khi hai chi thiền này hoàn thành nhiệm vụ thì ba chi thiền hỷ, lạc và nhất tâm cũng sẽ xuất hiện tiếp theo và đạt được sơ thiền.
Tầm ví như con bướm bay về hướng một đóa hoa, tứ ví như con bướm quan sát để thử đậu xuống đóa hoa đó, hỷ ví như con bướm thích thú hút mật, lạc ví như con bướm đã cảm thấy no đủ thỏa mãn, nhất tâm hay định xả ví như con bướm đứng yên trên đóa hoa không mong muốn gì nữa. Do đó tầm trừ hôn trầm, tứ trừ nghi hoặc, hỷ trừ sân, lạc trừ trạo hối, nhất tâm trừ dục.
Câu hỏi:
Thầy tôn kính! Lời đầu tiên con xin phép được vấn an sức khỏe của thầy ạ! <p>
Kính thưa thầy, xin thầy hoan hỉ cho con được hỏi: gần đây, trong 1 lần ngồi thư giãn chợt con nhận thấy cửa mũi là một bến đợi để quan sát hơi thở vào ra, con không biết hơi thở từ đâu đến và đi về đâu. Sau đó con thấy thân nhẹ hẫng chỉ còn hơi thở ra đến một khoảng không và hơi thở vào cũng đến một khoảng không như vậy, rồi con nghĩ hơi thở là một trong tứ đại, là vô ngã thì ba đại còn lại cũng vô ngã nốt. Kính thưa thầy, những hiện tượng trên có phải do con tưởng ra hay không và con suy nghĩ như thế có đúng không? Con kính xin thầy hoan hỉ chỉ dạy cho con và con kính chúc thầy luôn an lạc ạ!
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
Điều con thấy và nghĩ là đúng, tuy nhiên cũng có thể vẫn chỉ là tưởng trong trạng thái thiền định nếu như đó chưa phải là tuệ thấy thực tánh. Dẫu sao tưởng đúng cũng vẫn tốt, vì đó là một cách tiếp cận với thực tánh chân đế. Trong thiền định về hơi thở con có thể chỉ nhận ra hơi thở là vô ngã, còn trong thiền tuệ thì một khi thấy vô ngã thì thấy tất cả cùng lúc đều vô ngã chứ không phải chỉ tướng hơi thở mà thôi.
Câu hỏi:
Thưa thầy, con rất hay ảo tưởng hảo huyền. Gần đây con sống phóng dật theo dục tưởng nên mệt mỏi và nhức đầu. May con đọc được bài thơ trong kinh pháp cú :<p>
"Không phóng dật, đường sống<p>
Phóng dật là đường chết<p>
Không phóng dật, không chết<p>
Phóng dật như chết rồi."<p>
Con thấy rất thấm thía lời dạy của Đức Phật, đúng là phóng dật như chết rồi! Thưa thầy, thầy có bản tiếng pali của bài thơ này, thầy cho con xin để con tập đọc hàng ngày vì tâm con hay phóng dật. <p>
À, thưa thầy, đôi khi chuẩn bị phóng dật là con biết nhưng cái tâm ham muốn quá mạnh nên con chẳng kiên nhẫn nổi. Vậy con có nên tập tạm thời thiền định để đối trị những lúc như vậy không ạ. Xin thầy cho con lời khuyên!<p>
Con xin tạ ơn đảnh lễ thầy!<p>
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
1- Đó là câu kệ Pháp Cú số 21:
"Appamàdo amatapadam
Pamàdo maccuno padam
Appamattà na mìyanti
Ye pamattà yathà matà".
2- Cách xử lý phóng dật mỗi người một khác tùy căn cơ trình độ của mình, không có một phương pháp tiêu chuẩn nào nhất định. Chủ yếu cần biết rõ rằng nguyên lý không phóng dật chính là trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại mà Kinh Tứ Niệm Xứ gọi là tinh tấn chánh niệm tỉnh giác trên thân thọ tâm pháp. Để thực hiện điều này dễ dàng và hiệu quả thì chỉ cần thận trọng chú tâm quan sát mọi hoạt động của thân tâm trong tương giao với hoàn cảnh đang sống là được. Thấy ra là chính chứ không phải đạt được điều gì. Thấy ra cái sai để tự động điều chỉnh thì tốt hơn là cố đạt đến cái đúng như mình nghĩ.
Rốt ráo mà nói thì trú vào định cũng là một loại phóng dật cao cấp biểu hiện trong sắc ái và vô sắc ái nên Phật đã đạt được thiền định cao nhất vẫn từ bỏ để trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại và đã hoàn toàn giác ngộ. Định có thể là một phương tiện như bao nhiêu phương tiện khác, nghĩa là cần thì dùng không thì thôi chứ đừng để lệ thuộc vào nó. Giống như nước, khát thì uống, không thì thôi chứ uống quá nhu cầu cần thiết cũng vẫn sinh bệnh. Buông tốt hơn là trụ, vì pháp là vô thường vô ngã nên trụ vào đâu cũng khổ, dù động hay tịnh thì cũng chỉ là hai đối cực của sự sống mà thôi, trụ bên nào cũng khổ như nhau. Chủ yếu là sống thăng bằng không tấp vào bờ bên này bên kia là được.
