Câu hỏi:

Bạch thầy,
Lâu lâu con lại có vướng mắc nên lại làm phiền thầy ạ.
Thầy cho con hỏi giữa tánh thấy và bản ngã là gì thưa thầy? Người đang hỏi thầy này có phải là ai đó không thưa thầy? Ví như khi có cơn sân thì có 1 cái tâm nó hoặc bị cuốn theo cơn sân, hoặc nó chọn quay về với tánh biết để nhìn vào cơn sân đó. Cái tâm đó nó là ta phải không thầy? Như Đức Phật thì người sẽ chỉ còn cái ta đó và tánh biết luôn hiện tiền mà không còn bản ngã, có phải không thưa thầy? Mong thầy chỉ bày cho con, con cảm ơn thầy.

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Thưa thầy,
Con tự thấy xấu hổ nên không dám trình pháp. Nhưng đọc các nội dung trong mục Hỏi đáp mấy ngày qua, con xin phép thầy cho con hôm nay được viết thư cho thầy với hai nội dung:

1. Trình pháp.
Thưa thầy, 1 năm qua có chuyện xảy ra làm con bị tổn thương đau đớn. Đêm đến con gào thét vật vã, sáng dậy thì trầm uất. Nghĩ lại mình có mắt cũng như mù vì chuyện xảy ra ngay bên cạnh mà chẳng hay biết. Đủ loại cảm giác… Vì vậy mà gần 1 năm qua con sống với nỗi đau mà không nghe pháp thoại của thầy cũng như không vào mục Hỏi đáp hàng ngày như trước đây. Mùng 4 tết được đảnh lễ thầy, chỉ hỏi được câu “Thầy khỏe không ạ” mà nước mắt nghẹn ngào cứ tuôn ra. Cho đến hai tháng trước, con bắt đầu mỗi sáng đều mở nghe “Tuyển tập thư thầy” và “Thư thầy trò”. Rồi cách đây 1 tháng, sau buổi cơm trưa, ngồi một mình thì những chuyện xưa, chuyện nay ùa về giúp con thấy rõ mình như thế nào. Con thấy bản ngã của mình thật dữ dội và luôn cầm đèn chạy trước ô tô; thấy những sai lầm nối tiếp sai lầm cũng đều do thiếu chánh niệm tỉnh giác; thấy mình đã cẩu thả thế nào trong thân khẩu ý; thấy bản ngã đã hành mình mệt mỏi rã rời; thấy ánh sáng khi bị dồn vào cuối đường hầm... Cùng lúc với cái thấy mở ra thì trong đầu con các ý thơ cứ bật ra như tái diễn lại tất cả. Con xin phép được trình thầy:

Thì ra là bản ngã
Trong nỗ lực vô cùng
Rủ chơi trò bịt mắt
Dẫn ta vào mê cung
Nội tâm phút bất giác
Cuốn vòng xoáy trò chơi
Quên mình điểm xuất phát
Cùng bản ngã khóc cười
Lênh đênh theo phiền não
Hòa mình suốt cuộc vui
Vẫn là tâm trống trải
Giữa cuộc sống đầy vơi
Tạp niệm rồi thất niệm
Đến phóng dật buông lung
Đúng ý đồ bản ngã
Dồn tâm đến đường cùng
Tham sân si đủ cả
Chao ôi mệt lắm rồi
Trò chơi thế là đủ
Gỡ bịt mắt buông xuôi
Chợt vỡ òa bản ngã
Cũng là pháp muôn màu
Chảy trong dòng tục đế
Để ta biết hồi đầu
Lắng lòng cười bản ngã
Gây tội hóa lập công
Vì ta nó vất vả
Nhìn nó ta thong dong

Sau lúc đó nội tâm con có sự bình lặng, nhẹ nhàng (không phải là sự dễ chịu, khoan khoái) mà trước giờ con chưa có. Con không biết đây có phải là tâm khinh an không. Sau đó thì lần đầu tiên nội tâm có sự mát mẻ, lúc này con đột nhiên hiểu thế nào là rải tâm từ. Trước đây con không biết làm sao rải được tâm từ khi mà nhìn tâm mình luôn bất an, nóng nảy, khó chịu.
Vào sáng hôm sau, khi ngồi một mình thấy tâm nhẹ nhàng ngắm mây bay, nghe gió thoảng mà vẫn hay biết xung quanh, trong đầu con lại bật ra bài thơ:

Khi duyên chưa đầy đủ
Đừng hòng nụ nở hoa
Khi giác còn ngái ngủ
Buông được hãy còn xa

Hơn 3 năm liên tục nghe pháp của thầy, hiểu được mà do tập khí sâu dày nên con vẫn không chánh niệm tỉnh giác được. Con cũng không cố gắng rèn luyện để được chánh niệm tỉnh giác. Sau sự việc này như đến lúc mà con bắt đầu có sự chuyển biến ở pháp hành. Có lúc chánh niệm tỉnh giác, có lúc thất niệm, phóng dật nhưng nhận ra và quay trờ về, sân vừa khởi thì thấy ngay và hết sân, có lúc mắt thấy tai nghe chứ không phải ta thấy ta nghe. Vì thấy mình vẫn còn nhiều thất niệm, tạp niệm, chưa nhìn rõ được hết cái kho vô thức nên con xấu hổ không trình pháp cho đến ngày hôm nay.

2. Các câu hỏi về gia đình
Thưa thầy, con không biết mình đã gieo duyên lành gì mà ngay trong kiếp này con được nghe các lời khai thị của thầy. Gia đình con bao người đều là Phật tử, rồi bạn bè con có ai đã nghe pháp thầy giảng và biết đến trang Trungtamhotong này đâu tuy con vẫn hữu ý gieo duyên. Vì vậy con thấy rằng ai theo dõi mục Hỏi đáp và gửi câu hỏi đến thầy thật là hữu duyên. Đọc 2 ý kiến của hai bạn Phật tử góp ý những bạn nêu câu hỏi về hôn nhân gia đình, làm ăn…, con xin mạo muội được có ý kiến đa chiều như sau:

Nghĩ đến câu Phật pháp bất ly thế gian pháp, con nghĩ rằng những vấn đề bức bách trong cuộc sống là những sự kiện thật. Đọc câu chuyện của bạn bị động thai và muốn tự tử mấy ngày trước, con thật sự ngậm ngùi. Ai đã nếm đau khổ trong hôn nhân sẽ thật sự thương cảm với bạn. Nhưng tại sao bạn lại hỏi thầy? Theo con là do một trong các lẽ sau: thứ nhất bạn có thể đã tư vấn chuyên gia tâm lý nhưng vẫn không giúp ích gì nhiều. Thứ hai con biết nhiều phật tử gặp điều gì bức bách đều hướng đến sự chỉ dạy của Quý thầy vì chúng con nghĩ lời dạy của thầy là rốt ráo, có đầy đủ trí tuệ và từ bi, nếu hướng đến lời dạy của ai khác e tốt đời mà không đẹp đạo trong khi mình là phật tử.

Thưa thầy, không phải chúng con không nghĩ đến sức khỏe của thầy. Nhưng cuộc đời có nhiều đau khổ khi còn chưa được khai sáng và khi đó chúng con cần người chỉ lối soi đường. Việc tu – như thầy dạy – đâu phải là rèn luyện để sở đắc mà là luôn sáng suốt biết mình trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, từ đó nhận thức và hành vi sẽ được điều chỉnh cho đúng tốt. Vì lẽ đó mà mục Hỏi đáp này đã được mở rộng ra rất nhiều nội dung – mà cũng là pháp hành ngay trong cuộc sống.
Mỗi câu trả lời của thầy là một bài pháp ngắn cho chúng con trong từng tình huống cụ thể; và giúp ích thêm cho các trường hợp tương tự khác vẫn theo dõi mục Hỏi đáp thường xuyên; hoặc sẽ là sự dẫn dắt cho người thân, bạn bè vào tham khảo cho vấn đề của mình rồi từ đó họ được gieo duyên đến thiền Vipassana. Đúng như bạn nào đó vừa chia sẻ, chúng con xúc động và trân quý từng lời dạy của thầy.
Cá nhân con bây giờ khi đọc những câu hỏi như thế tuy biết làm bận lòng thầy nhưng con vui vì càng nhiều người biết đến trang Trungtamhotong này, càng nhiều người muốn ứng dụng lời thầy dạy vào cuộc sống và tình huống cụ thể. Như vậy, nơi đây là Phật pháp ứng dụng vào cuộc sống chứ không phải sự cao siêu, huyền bí; và ngày càng nhiều người đã tìm thấy nơi đây là sự nương tựa, là nơi được khai sáng.
Nếu được, con chỉ xin được lưu ý đối với những ai hở tí là hỏi mà chưa tìm kiếm trong mục Hỏi đáp; hoặc là mới nghe vài bài pháp có thắc mắc liền nêu câu hỏi, mà lẽ ra nên tiếp tục hoặc tuần tự nghe các bài giảng khác của thầy, suy ngẫm nhiều hơn, nhìn lại mình trong từng giây phút và hãy thực hành đi đã.
Hãy quán thân thọ tâm pháp hoặc luôn nhìn tâm mình trong từng phút giây. Khi có một “cặp mắt” luôn quan sát tâm thì bản ngã cũng lặn luôn mất dạng (xin chia sẻ với bạn nêu có thể thuyết pháp nhưng không vào được pháp hành).
Con đang bắt đầu giới thiệu cho con trai 10 tuổi của mình vào đọc trang web này, bắt đầu từ các mục “Chia sẻ”, “Suy ngẫm” trong “Góc thư giãn”. Sau này, nếu bé bị vướng mắc vấn đề gì mà đã được thầy giải đáp trong mục Hỏi đáp, con có thể hướng dẫn bé tìm đọc lời chỉ dạy của thầy. Thầy ơi, vậy có phải lợi ích của trang Trungtamhotong đã lan tỏa đến các đối tượng, đến mọi vấn đề ngóc ngách trong cuộc sống.
Con tin rằng rất nhiều người đều hướng đến thầy với lòng tri ân. Vì nếu không được thầy khai sáng thì không biết mãi đến kiếp nào chúng con mới tự thấy ra, mới tự chiêm nghiệm được.
Và con tin rằng rất nhiều học trò của thầy và nhiều phật tử vẫn âm thầm nguyện cầu thầy được khỏe mạnh, nguyện cầu chúng con được có thầy lâu, lâu nữa. Con vững tin có lực của Tam bảo, của chư thiên hộ pháp hộ trì cho thầy - bậc chân tu mà chúng con tôn kính.
Con xin được khấu đầu đảnh lễ thầy.

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Thầy kính!
Hôm nay trên đường đi làm về con chợt nhìn vào 1 chiếc ô tô hạng sang và thấy ra: Cái xe này được rập một cái khuôn, do con người dùng ý chí cá nhân để tạo ra nó, nhưng thực chất đó chỉ là khái niệm do con người đặt ra thôi. Chứ nó bản chất cũng chỉ là tập hợp những phân tử sắt, kim loại, cao su… do con người thổi ý chí vào nó nên mới ra cái xe. 10 năm hay 100 năm hay 1000 năm nữa những thành phần cấu thành cái xe đó không thay đổi, chỉ có ý niệm của con người ta tự cho cái ô tô được sinh ra - được sử dụng nên bạc màu, rỉ sét, hỏng hóc – và cuối cùng là hết date. Thực chất nó chỉ là sự vận hành của Pháp, tất cả chỉ là các phản ứng hết sức tự nhiên của các hợp chất tự nhiên, và con mắt của ta nhìn nó bạc màu, hỏng hóc lại ảo tưởng rằng do thời gian trôi đi làm chúng bị như thế. Chúng ta ảo tưởng cái xe được chế tạo theo cách này thì sẽ là sang trọng, theo cách kia thì bình dân. Như vậy thời gian dường như không phải là sự thật, mà thời gian chỉ là khái niệm do con người đặt ra với nhau để giúp cuộc sống dễ dàng hơn thôi, con nghĩ thật sự chỉ có những sự kiện của pháp đang rốt ráo xảy ra mà thôi.
Từ đó con mới thấy rằng: Toàn bộ thế giới vật chất do con người tạo ra thực tế nó chỉ thật trong cái tưởng tượng của chính con người, và con người bị dính mắc vào chính cái mình tạo ra. Qua đó bắt đầu khái niệm được đặt ra, xe đẹp-xe xấu, xe rẻ tiền-xe mắc tiền, xe nhà giàu-xe nhà nghèo… bắt đầu sự phân biệt đẳng cấp được tạo ra, xã hội phân chia giai cấp và đẻ ra nhiều luật lệ, nhiều dính mắc và nhiều tâm sân sinh khởi từ chính cái ảo tưởng này.
Sau đó con nhìn lại chính mình, cái cơ thể mình đang sống ở đây, cũng chỉ là tập hợp của đất-nước-lửa-gió-không khí-và tánh biết. Và con chợt hiểu ra rằng xác thân này cũng là tập hợp từ những đơn vị phức tạp trong tự nhiên, là tập hợp những Pháp liên tục xảy ra rốt ráo, chứ con người cũng chỉ là 1 khái niệm do cái ta ảo tưởng dựng nên mà thôi. Sinh ra-trưởng thành-già và chết đi, các mức đo lường số tuổi sống cũng chỉ là do cái ta ảo tưởng nghĩ ra. Làm gì có người trẻ, người già, làm gì có người hay kẻ dở, làm gì có người ngu kẻ khôn. Trẻ hay già, ngu hay khôn cũng chỉ là khái niệm được dựng lên thông qua mắt nhìn, tai nghe và được đánh giá qua cái ta bản ngã thôi mà. Đó chỉ là Pháp đang vận hành và mình không thể can thiệp vào quá trình đó được, tự nhiên cho ta cái tánh biết để ta học hỏi quá trình đó mà thôi. Đúng là đôi lúc con tự hỏi mình: Vì sao mình lại xuất hiện một cách trơ trẽn trên cuộc đời này như vậy? Cách đây 10 năm con từng mơ mình làm ông nọ, bà kia, giúp ích một kỹ năng gì đó cho đời. Và đến tận bây giờ con mới tìm được câu trả lời cho chính con: Đó là sinh ra để tìm về tự tánh, tìm về cái thật nhất đang diễn ra, cái đang là. Học trọn bài học của chính mình. Mà người giúp con nhận ra chính là Thầy, con biết ơn Thầy nhiều lắm.

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Dạ, Thầy cho con xin lỗi con cứ hỏi lẻ tẻ như vậy là vì con đang nghe Pháp Thầy giảng nên chỗ nào con không hiểu con liền hỏi.
Thầy cho con hỏi thận trọng chú tâm quan sát, ban đầu tâm mình cứ buông lung đi thì mình cần tác ý để tâm quay lại trọn vẹn với hành động để thấy mình đang thận trọng chú tâm quan sát hay không? Còn về tinh tấn chánh niệm tỉnh giác thì khi bị vọng tưởng kéo đi rồi con sực tỉnh để đưa tâm về thực tại, nhưng trong quá trình tâm này con thấy có cảm giác lờ mờ là khi con sực tỉnh thấy mình buông lung vọng tưởng thì việc quay lại có sự tác ý của bản ngã để dừng vọng tưởng đó lại hơn là sực tỉnh để quay về thực tại một cách tự nhiên. Làm cách nào để quay lại một cách tự nhiên mà không cần tác ý bản ngã để dừng lại ạ? Dạ con xin cám ơn Thầy!

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Kính thưa thầy
Có những lúc con cũng cảm thấy mình được ngộ đạo, tâm con cũng có lòng từ bi, yêu quý nhân loại biết buông bỏ, biết sống là tạm. Nhưng tâm con lại có lúc cũng rất ham hố cũng muốn làm đẹp cho đời cũng muốn có sự cống hiến về vật chất cho đời cho đạo. Nên con cứ trôi lăn trong vòng lăn lộn về kinh doanh. Mà ít được hưởng cái tu tập trong tĩnh lặng. Có những lúc con muốn buông đi tất cả công việc để trở về với cái tĩnh lặng. Nhưng con lại nghĩ rằng nếu mình ko làm đẹp cho đời thì đạo đâu có nghĩa gì. Bạch thầy nếu thế con nên thế nào ạ?

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Kính Bạch Sư,
Trong một vài pháp thoại, Sư có nói là có chồng/có vợ mà đối xử như không có chồng/không có vợ thì sống đúng theo Đạo.
Vậy thì con có thể tiếp theo mà nghĩ là: có con mà đối xử như không có con, có cha mẹ mà đối xử như không có cha mẹ, có tình cảm mà đối xử như không có tình cảm, đi làm nuôi thân mà đối xử như không đi làm nuôi thân.
Con nghe sao lùng bùng quá. Xin Sư chỉ dẫn thêm.
Con xin cảm ơn Sư trước.

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Dạ kính thưa Thầy!
Hôm nay con đã hiểu thêm lời Thầy. Mọi pháp đến dù tốt, xấu, đúng , sai gì cũng đều có tác dụng giúp con nhìn ra bộ mặt thật của chính con. Thực ra nói đúng hơn là nhìn rõ vô minh trong chính con. Vô minh đáng sợ nếu ta không có khả năng nhìn thấy. Tánh biết thì luôn có sẵn, vô minh cũng luôn có sẵn nhưng con người không giác ngộ được chỉ vì không biết cách sử dụng sự tương giao tuyệt vời giữa tánh biết và bản ngã. Giống như gạo bán đầy ngoài chợ, nhưng người ấy không biết trong túi mình có tiền nên cuối cùng đành nhịn đói và chết đói.
Vấn đề chỉ là biết sử dụng khéo léo sự tương giao tuyệt vời ấy của pháp và bản ngã thôi Thầy nhỉ. Đôi khi bản ngã trong con sốt ruột với sự chậm giác ngộ của mình thì pháp lại đến và nhắc con rằng cuộc chơi đang vui, hãy tận hưởng và đừng lo đến kết quả thắng thua. Giống như một vở kịch hấp dẫn từng chi tiết chứ kết cuộc dù hay đến mấy thì cũng là hết. Và nếu ngay từ đầu chỉ có tánh biết mà không có bản ngã thì tánh biết cũng nằm đấy vô dụng mà thôi. Bởi vậy không sợ bản ngã khởi mà chỉ nên sợ không nhìn thấy. Tuy nhiên vì pháp luôn hoàn hảo nên ngay cả việc không thấy kịp cũng chẳng phải là điều đáng sợ.
Vì :
Mục đích có sẵn rồi
Nào phải vọng xa xôi
Dặm trình thong dong bước
Hoa trắng nở vẹn đồi.

Con xin kính tri ân Thầy! Con chúc Thầy luôn khỏe mạnh và bình an.

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Dạ con kính chào Sư Ông.
Người cho con hỏi "lý trí" và "bản ngã" có giống nhau không ạ?
Con xin cảm ơn và chúc Sư Ông sức khỏe nhiều ạ.

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Dạ con xin đảnh lễ thầy ạ. Thầy ơi, con nhiều lúc thấy mình rỗng lặng trong sáng nhờ tinh tấn chánh niệm tỉnh giác nhưng nhiều khi con thấy bản ngã lại vi tế quá thầy ạ. Lần này con tinh tấn chánh niệm tỉnh giác thì cứ thấy bản ngã này nó thay thế bản ngã kia liên tục nó làm con không sao được yên kể cả khi con nghĩ buông xuống thả lỏng tự nhiên tất cả, tự nhiên vô tâm nào, không có cái ta tinh tấn nào hết vậy mà hình như đó cũng là một bản ngã con cứ thế mà luẩn quẩn lòng vòng, nhiều lúc con thấy buông xuống dễ mà có khi lại thấy khó quá thầy ơi chắc theo thời gian nhiều kiểu bản ngã mới vi tế hơn xuất hiện mà con phải khám phá phải học bài học của Pháp, và con không lạ gì nữa cứ thế này con cứ bị đau khổ đến mức mà con luần quẩn không nổi nữa thì một cách tự nhiên nó buông khi nào mà con không hay biết và cảm giác rất nhẹ nhàng thanh thoát thầy ạ. Chu kì thấy ra thực tánh và luẩn quẩn của con cứ thế mà lặp đi lặp lại. Xin thầy cho con lời khuyên ạ. con với tất cả lòng thành kính xin tri ân thầy ! con chúc thầy có nhiều sức khỏe để có thể đem Pháp chân thật đến mọi người ạ !

Xem Câu Trả Lời »

Câu hỏi:

Con thành kính đảnh lễ thầy.
Thưa thầy con xin trình pháp.
Khi buông lung, thất niệm thì thực ra là lúc cái ta xuất hiện. Khi cái ta xuất hiện thì mới có mình, có đối tượng, có cảnh ngộ này hay khác.
Khi tánh biết xuất hiện thì không có cái ta và các pháp vốn vô ngã. Bản ngã cũng vô ngã. Xuân hạ thu đông cũng vô ngã. Mọi sự vật, hiện tượng đều vận động theo bản tính của nó nên đâu có vấn đề gì.
Khi thấy ta sân, ta khổ thì thực ra là đang trong mối quan hệ. Cái ta xuất hiện chấp cái sân là ta sân, chấp cái khổ là ta khổ. Như vậy là tạo mối liên hệ với sân, với khổ. Còn sân như nó đang là thì chỉ là cái vận động của sân thôi, còn khổ như nó đang là chỉ là trạng thái thể hiện tính chất tự nhiên của nó thôi cũng có sao đâu.
Như con hiện tại chỉ có chánh niệm tỉnh giác hay không chánh niệm tỉnh giác. Khi chánh niệm tỉnh giác thì coi như xong rồi, đâu cần làm thêm gì nữa. Vì khi chánh niệm tỉnh giác tức là tánh biết rỗng lặng trong sáng xuất hiện, trọn vẹn trên thân thọ tâm pháp vì vậy mà bản ngã sinh thì thấy sinh, diệt thì thấy diệt, tâm thanh tịnh thì thấy thanh tịnh…
Khi gọi tên tâm này là sân, trạng thái kia là khổ là đang rơi vào cái ta tu, cái ta nhận diện thực tại qua khái niệm và chủ thể là cái ta đang chịu khổ, đang đối kháng, đang toan tính, đang tu tập… Cứ để yên cho tánh biết tự thấy thì đối tượng của cái ta là hoàn toàn ảo tưởng y như trong giấc mơ vậy. Còn cái ta cũng không có nhưng sở dĩ thấy có là vì có một cái tưởng xuất hiện dưới dạng tư tưởng. Cái tưởng này tưởng là mình, tưởng là mình hiện hữu, tưởng là mình vui, mình buồn… Như vậy trong thế giới hiện thực thì không có cái ta.
Trong sự tu học con có một cái mẹo. Sẵn đây con cũng muốn chia sẻ với mọi người. Có một lần tự nhiên tánh biết xuất hiện và không có khổ gì cả và nhờ nghe pháp nên con biết được là chỉ có bản ngã khổ chứ pháp không có khổ. Cho nên mỗi khi có chuyện rắc rối xảy đến hay phiển não gì đó thì con buông ra để yên cho tánh biết tự soi sáng. Nhờ vậy mà không bị bản ngã đánh lừa. Cho nên không khởi lên đối kháng, giải quyết… Cái mẹo này giúp con không đồng hóa với ngã và trở về với thái độ chánh niệm tỉnh giác vốn có sẵn. Con xin cám ơn thầy đã đọc.
Con xin chào thầy.

Xem Câu Trả Lời »