1) Tu Nữ mặc y phục trắng là những người nữ xuất gia theo Phật Giáo Nguyên Thủy. Trước đây những người tín nữ muốn vào chùa tu tịnh chỉ cần thọ Bát quan trai giới. Về sau những vị này muốn xuất gia luôn, nên vị thầy cho thọ giới pháp Tu Nữ nhưng vì không thọ Tỳ Kheo Ni nên vẫn mặc y màu trắng, theo kiểu Thái Lan. Ở Miến Điện thì mặc y màu hồng, một số nơi mặc y màu vàng theo cách riêng của Tu Nữ xứ đó. Hiện nay, Tu Nữ đã được công nhận là một giới phẩm trong Ni Bộ của Giáo Hội, sẽ được tổ chức lại như là Ni chúng Nam Tông.

2) Thiền không thuộc riêng tông phái nào, thậm chí thiền đúng thì vượt qua cả ranh giới tôn giáo. Nghĩa là ai tu đúng thì có kết quả đúng. Thiền Nguyên Thủy hay Thiền Phát Triển nội dung vẫn giống nhau, chỉ khác trên hình thức thể hiện. Thiền nào thích hợp giúp bạn giác ngộ giải thoát là được. Và như vậy thì bạn có thể ghi danh học bất cứ nơi nào mà bạn thấy thiền ấy có thể khai mở tâm mình.

Địa ngục Phật gọi là Niraya, một trong bốn đường ác  tức là bốn cảnh giới khổ gọi là Duggati. Tất nhiên, địa ngục có nghĩa là cõi chỉ có khổ không có lạc, chứ không phải là một ngục tù ở dưới lòng đất như người ta tưởng tượng. Người làm ác mà gặp quả báo hiện tiền là may phước cho họ vì nhờ vậy mà họ thức tỉnh được. Còn người làm ác mà chưa gặt quả báo nhãn tiền là do duyên chưa đủ, chắc chắn họ sẽ bị quả báo trong cảnh giới khổ tương ứng với việc làm ác của họ ở tương lai. Trong Kinh đức Phật có kể rất nhiều cảnh giới địa ngục khác nhau, tùy theo mức độ độc ác của người tạo nghiệp ấy. Trong đó có địa ngục A-tỳ dành cho những người phạm ngũ nghịch đại tội, như giết cha, giết mẹ v.v... Thầy có hỏi một người trí thức Tây Phương xem anh ta có tin địa ngục không, ông ta trả lời: "Mặc dù tôi là người Thiên Chúa Giáo, và là một nhà khoa học nhưng tôi tin có địa ngục, bởi vì đó là tính tất yếu trong đạo đức con người, nếu không có địa ngục thì sẽ không giải thích được một cách thỏa đáng về khoa học luật nhân quả trong đạo đức xã hội nhân văn".

Kinh Vu-lan báo hiếu là do người sau soạn ra, trong đó một phần có dựa trên sự kiện có thực vào thời đức Phật, như việc Ngài Moggallana nhớ lại kiếp xưa bất hiếu với mẹ, và thấy ngạ quỷ sống đói khát đau khổ nên hỏi Phật làm thế nào để giúp cho hạng chúng sinh này thoát khỏi cảnh khổ. Đức Phật dạy đặt bát cúng dường chư Tăng để hồi hướng phước trợ duyên cho loài ngạ quỷ này được nương phước lực và tâm lực mà thoát khỏi cảnh khổ của mình. Còn những chuyện khác, như Đức Phật quỳ lạy đống xương mà khóc vì thấy đó là cha mẹ mình trong kiếp quá khứ, hoặc Ngài Mục-kiền-liên đem cơm xuống địa nguc.. cơm biến thành than v.v... là hư cấu. Người sau soạn kinh này chủ yếu là để khuyến khích lòng hiếu thảo đối với cha mẹ nên cũng tốt, nhưng muốn báo hiếu thật sự thì phải làm cho đúng pháp mới có kết quả, nếu chỉ cúng giỗ hoặc cầu nguyện không thôi thì không được lợi ích gì cả.

Câu hỏi về KInh Nam Tông và Bắc Tông hơi rộng, thầy đang viết về điều này trong Chương 10 cuốn sách Sống Trong Thực Tại (Thực tại hiện tiền 2), con nhớ đón đọc. Có một điều dễ nhận nhất là Kinh Nam Tông viết bằng tiếng Pali, và cố gắng giữ trung thực lời dạy của đức Phật. Kinh Bắc Tông viết bằng tiếng Sanskrit lâu sau đức Phật Niết-bàn, cố gắng triển khai lời dạy đức Phật cho hợp với căn cơ trình độ mọi người.

Hành thiền Vipassanà chủ yếu là trở về trọn vẹn với thực tại thân-thọ-tâm-pháp gọi là chánh niệm, thấy biết thực tại thân-thọ-tâm-pháp ngay tại đây và bây giờ một cách trong sáng minh bạch, tuyệt đối không để (động lực) tham ưu xen vào bất cứ pháp nào trên đời gọi là tỉnh giác, cứ như vậy mà tu tập không buông lung phóng dật gọi là tinh tấn. Đó là toàn bộ cốt lõi pháp hành Tứ Niệm xứ. Trong đó không tìm đâu ra hai chữ hứa hẹn và bốn chữ kiên trì tập luyện cả. Nếu đức Phật hứa hẹn một tương lai thì sao lại nói: "Quá khứ không truy tầm, tương lai không ước vọng, chỉ có pháp hiện tại, tuệ quán chính là đây." Và khi Phật dạy: "Không động không rung chuyển, biết vậy nên tu tập, hôm nay nhiệt tâm làm, ai biết chết ngày mai" lại càng chứng tỏ nhiệt tâm tu tập một cách trọn vẹn ngay tại đây và bây giờ, (vì biết khi nào chết mà vọng móng ỏ tương lai), hoàn toàn khác với kiên trì tập luyện do động lực tham ưu của bản ngã mong được sở hữu một sở đắc (achievement) ở tương lai. Nếu không thấy ra chỗ khác biệt vi tế này thì không phải chỉ sai một ly đi một dặm mà còn đi ngược hoàn toàn Giáo Pháp của Đức Phật. Vô tình đồng hóa Ma Đạo với Phật Đạo, mà người xưa gọi là hủy báng Phật Pháp đó con à!

Ví dụ: Một người đi học cách trồng ổi. Chuyên gia nói rằng: "Anh cứ gieo trồng cây ổi con rồi nhiệt tâm chăm bón đúng mức thì tùy theo giống ổi mà 3 năm, 2 năm, 1 năm, thậm chí 6 tháng ổi sẽ có hoa có trái." Người trồng ổi cứ bình tâm mà gieo trồng đúng, tưới bón đúng, còn ra hoa ra trái là việc của cây ổi, chứ đâu phải việc của anh ta mà tham lam cố gắng làm quá sức mình để sinh bệnh (tẩu hỏa nhập ma) và không chừng chết trước khi ổi có trái! Đó là lý do vì sao khi một vị tỳ kheo xin hoàn tục vì kiên trì tập luyện không thành công và trách Pháp Phật không có kết quả. Phật dạy: "Như Lai đâu có hứa hẹn những thành quả mà ngươi mong muốn",  và Ngài xác nhận tinh tấn quá mức là hoàn toàn vô ích chẳng khác lên dây đàn quá căng thì chỉ đứt thôi chứ đâu có được âm thanh hay ho gì! Trong một bài kinh khác đức Phật dạy rằng: "Không phải mong cầu hay không mong cầu mà là có làm đúng pháp hay không mà thôi."

Những câu hỏi như vậy chỉ cần con động não một tí là thấy ngay sao lại hỏi thầy?

1) Địa ngục là tâm cảnh nhưng đã phóng chiếu thành cảnh hiện thực. Ví dụ một người vì tham lam mà ăn trộm bị trừng phạt bởi luật hình sự. Tham lam là tâm cảnh nhưng bị phạt hình sự là cảnh thật. Một người sân hận cho nổ bom một khu thương mại. Sân hận là tâm cảnh nhưng khu thương mại tan hoang khủng khiếp là cảnh hiện thực. Cảnh tâm và cảnh ngoài là phóng ảnh của nhau thôi, đâu có gì lạ.

 2) Ân oán trả vay là luật nhân quả tự nhiên rất công bằng hợp tình hợp lý. Nhưng đó đâu phải Phật dựng ra để thưởng phạt mà nói Đạo Phật không từ bi! Phật chỉ cho thấy luật nhân quả  vì muốn chúng sinh biết để đừng làm ác mà phải chịu khổ, đó chính là lòng từ bi chứ còn gì nữa.