Thông báo:
Trong một thời gian dài, mục Hỏi Đáp Phật Pháp của trang web đã nhận được rất nhiều câu hỏi của Phật tử từ khắp nơi gởi đến. Thầy Viên Minh đã trả lời tất cả các câu hỏi liên quan đến vấn đề học Pháp, hành Pháp. Hiện tại mục Hỏi đáp đã có khoảng hơn hai mươi ngàn câu hỏi đáp, trong đó Thầy đã chỉ ra cốt lõi của việc hành đạo, sống Thiền. Do vậy Thầy đã quyết định tạm ngưng mục Hỏi đáp trong một thời gian để có thể chuyên tâm làm các Phật sự cần thiết khác.
Vậy, nếu có nhu cầu, Quý vị có thể sử dụng mục Tìm kiếm bên dưới (gõ từ khoá) hoặc bấm vào các tag đã được gắn theo từng chủ đề để tham khảo các câu Hỏi - Đáp về vấn đề của mình hoặc tương tự.
Sadhu sadhu lành thay!
Ngày gửi: 27-09-2020
Câu hỏi:
Kính thưa thầy!
Con muốn hỏi thầy liệu việc tu tập định tâm có giúp gì cho việc minh sát tâm không ạ? Hay chỉ cần chánh niệm tỉnh giác? Tại vì nhiều khi con bị tham đắm và sân hận che lấp đi quá nhiều, con cảm thấy rất khó khăn trong việc nhìn sự vật như nó là, xin thầy chỉ cho con trong trường hợp này ạ.
Ngày gửi: 10-09-2020
Câu hỏi:
Kính thưa sư ông, con xin phép được chia sẻ bài viết là đoạn trao đổi giữa ngài Krishnamurti và sư Rahula. Nội dung đoạn nói chuyện cũng là những điều sư ông thường khai thị với đại chúng ạ.
"THIỀN KHÔNG PHẢI KỸ THUẬT LUYỆN TÂM
Đoạn trích dưới đây, là một phần trao đổi từ Krishnamurti và Sư Rahula, một cao tăng Nam tông, được nhìn nhận là người có uy tín am hiểu về trường phái Phật Giáo Nguyên thủy và Phật Giáo Đại thừa.
Tư liệu của PAD.
W. Rahula: Vipassana là cái thấy của tuệ giác, thấy sâu vào thực tướng, vào thực chất của sự vật, đó là cái thấy chân thật.
Krishnamurti: Nhưng thiền ấy có hệ thống chi không?
W.R: Là một hệ thống đã triển khai.
K: Đó là chỗ tôi muốn hỏi.
W.R : Vâng, nhưng khi ông xem xét giáo lý nguyên thủy của Đức Phật thì...
K: Không có hệ thống.
W.R: Bài pháp tuyệt vời nhất của Phật về thiền tuệ giác được gọi là Satipatthana (Tứ niệm xứ). Không có hệ thống.
K: Tôi đang nghe đây, thưa ngài.
W.R: Và điểm mấu chốt trong đó là Awareness (giác), sati (tiếng Pali), còn tiếng Phạn cổ (Sanskrit) là Smriti. Và Chú Tâm, Giác Tri tất cả mọi sự đang diễn ra, đừng toan tính lẩn tránh cuộc sống, sống trong hang động hoặc rừng già, ngồi như pho tượng v.v... Giác không phải là thế. Và Satipatthana có lúc được diễn dịch là chánh niệm, nhưng nghĩa chính xác của từ này là sự có mặt của giác, giác từng giây từng phút mọi động niệm, mọi hành động, giác tất cả mọi sự vật.
K: Giác này có thể đào tạo nuôi dưỡng không?
W.R: Không có vấn đề đào tạo nuôi dưỡng.
K: Đó là chỗ tôi muốn đề cập. Bởi vì các đạo sư, thầy tu với các hệ thống tư tưởng hiện đại về thiền, thiền Zen hiện đại, chắc ông biết mọi điều đó, đang ra sức đào tạo nuôi dưỡng thiền.
W.R: Vâng, tôi đã viết một tiểu luận nói về thiền Phật giáo đã được xuất bản ở Bỉ bởi sự bảo trợ của Hoàng tử Etienne Lamotte. Trong đó tôi đã nói rằng giáo lý này của Phật đã bị hiểu sai và áp dụng sai như một kỹ thuật luyện tâm qua nhiều thế kỷ. Lời dạy của Phật đã được triển khai và biến thành một kỹ thuật luyện tâm, cho nên thay vì giải thoát tâm trí, lại làm tù ngục tâm trí.
K: Đương nhiên, tất cả mọi loại thiền.
W.R: Nếu thiền biến thành một hệ tư tưởng.
K: Thưa ngài, phải chăng giác là vật gì đó do đào tạo tu dưỡng, trong ý nghĩa là nó được khiển dụng, giữ gìn và tạo ra?
W.R: Không, không phải vậy.
K: Vậy thì thiền phát sinh cách nào?
W.R: Không có việc phát sinh mà ông hãy hành thiền.
K: Khoan, thưa ngài, hãy nghe này. Tôi muốn khám phá, tôi không phê bình chi cả, tôi chỉ muốn khám phá xem thiền Phật giáo là gì. Bởi vì hiện nay có quá nhiều loại thiền Phật giáo khác biệt, thiền Tây Tạng, thiền Ấn Độ, thiền Sufi - trời ơi, chắc ngài biết mà, chúng như nấm mùa mưa mọc khắp nơi. Tôi chỉ muốn hỏi liệu giác có diễn ra thông qua tập trung tư tưởng?
W.R: Không, trong lãnh vực này thì không. Bất cứ ta làm việc gì ở đời đều cần tập trung tư tưởng. Điều đó hiểu được, nhưng ta đừng trộn lẫn Giác với thiền na (dhyana) và định (samadhi).
K: Riêng tôi, tôi không thích các từ này.
W.R: Bởi vì trong cốt lõi, chúng đều dựa vào việc tập trung tư tưởng.
K: Tôi hiểu. Đa số thiền được truyền bá trên khắp thế giới đều dính dáng với việc tập trung.
W.R: Trong thiền Zen và mọi sự tu tập khác biệt trong samadhis và dhyanas Phật giáo hay Ấn Độ giáo, động thái chủ yếu là tập trung tư tưởng.
K: Không có nghĩa lý chi cả, tôi phủ nhận sự tập trung.
W.R: Nhưng trong lời dạy chính xác và thuần túy của Đức Phật, thiền không phải là tập trung.
K: Thiền không phải là tập trung, hãy nói như thế đi. Vậy, giác này là gì, nó phát sinh cách nào?
W.R: Ông giác, giác mọi sự đang diễn ra. Hành động cực kỳ hệ trọng trong Satipatthana (Tứ niệm xứ) là sống trong hành động đang diễn ra trong khoảnh khắc hiện tại."
Con xin tri ân và đảnh lễ sư ông.
Ngày gửi: 18-08-2020
Câu hỏi:
Thưa Thầy con có chỗ xin Thầy giảng giải giúp con ạ.
Thiền quán = Thiền Vipasanā = Thiền tuệ phải không thầy (Giới Định Tuệ)
Như trong pháp thoại “Phân biệt niệm Hơi Thở và Sự Thở” Thầy có nói.
Thiền tuệ là (Giới+Định+Tuệ) luôn đồng hành cùng nhau.
Nhưng nếu mình không có cái định trong sáng thì mình không thể quán được phải không Thầy.
Con có nghe nói:
"Thiền định thì có thể có chỉ mà không có quán nhưng thiền quán thì không thể không có chỉ."
Muốn quán thì cần phải có cái thức trong sáng (ít nhất phải nhị thiền trở lên - Định Sanh hỷ lạc)
Như vậy có đúng không Thầy?
Con cảm ơn Thầy.
Ngày gửi: 17-08-2020
Câu hỏi:
Con xin kính lễ Thầy,
Thầy cho con hỏi: theo kinh Đại Niệm Xứ hướng dẫn thực hành Thiền Minh Sát khi lấy đề mục là sự thở thì cần quan sát 4 giai đoạn của sự thở là: thở vào, thở ra; thở dài, thở ngắn; cảm giác toàn thân, an tịnh toàn thân khi thở vào thở ra.
Xin thầy hoan hỷ chia sẻ cho con được rõ: như thế nào là cảm giác toàn thân và an tịnh thân hành khi thở vào khi thở ra ạ.
Con xin tri ân Thầy.
Ngày gửi: 04-06-2020
Câu hỏi:
Thưa Thầy,
Trước đây, khi con ngồi quan sát hơi thở vào ra nơi đầu mũi, 1 thời gian sau con thấy an tĩnh, mọi thứ ngưng bặt như đang ngủ, khi mở mắt ra thì đã hơn 30ph hoặc 1 giờ. Ý con là thời gian đồng hồ có vẻ trôi qua nhanh hơn thời gian cảm nhận bằng tâm lý.
Nhưng dạo gần đây, khi con thực hành thì không có trạng thái ngưng bặt như ngủ nữa mà vẫn có sự an tĩnh và con thấy rõ sự an tĩnh, thân thể nhẹ nhàng. Nhưng trong tình huống này thì khi con mở mắt ra thời gian thực tế lại ngắn hơn thời gian cảm nhận của tâm lý. Ví dụ con cảm thấy trạng thái an tĩnh này dường như diễn biến hơn 30ph, 1 tiếng, nhưng thời gian đồng hồ thì khoảng 15-20ph thôi.
Nhờ Thầy chỉ giúp con, liệu như vậy có bình thường hay có thực hành đúng không ạ?
Con cảm ơn Thầy.
Ngày gửi: 20-04-2020
Câu hỏi:
Con kính đảnh lễ Thầy.
Thưa thầy,
Khi 1 người đã trở về với tự tánh, tự soi chiếu, thì không thể hành thiền định phải không thầy (hết ảo tưởng)? Lúc trước, khi con khởi tâm thiền định thử cho biết và hành tập trrung vào 1 đề mục, tự nhiên tánh biết thấy rõ đó vẫn là chiêu trò của bản ngã, và lại trở về với tâm rỗng lặng vậy. Con thấy rõ ràng là 2 con đường trái ngược nhau. Một là con đường giải thoát. Một là con đường trói buộc dính mắc. Khi nhận ra được con đường ảo tưởng kia thì sẽ tự bỏ chứ không thể theo con đường đó được. Con chỉ thắc mắc người tu thiền định hay không tu thiền định, khi thấy ra cái thực thì sẽ không thể tu thiền định đúng không thầy? Làm sao có thể "tu cho biết" và vẫn dưới sự soi sáng được chứ? Nếu thế thì vẫn là dính mắc chứ làm sao nói, "... cứ tu thiền định đi mà đừng dính mắc là được"! Trừ khi hiểu theo ý khai thị là lúc đầu căn cơ trình độ như thế thì cứ tu đi, đừng dính chấp gì vào đó hết (như một lời nhắc nhở).
Nếu có hiểu lầm qua ngôn từ nào, xin Thầy từ bi chỉ dạy bỏ qua cho con.
Con cám ơn Thầy!
Ngày gửi: 08-04-2020
Câu hỏi:
Dạ thưa Sư Ông
1/ Khi ngồi thiền buông xả thư giãn. Bất kì mọi trạng thái hiện tượng dù thô đến tế, thần kì hay gì đó đều không quan trọng, quan trọng nhất là tâm lúc đó có soi sáng thấy biết hết tất cả những điều đó mà tâm vẫn không dính mắc.
2/ Tầm và tứ chỉ có trong định ngoại đạo. Nhưng khi con ngồi buông xả tự nhiên con thấy ra rằng tâm tự hướng đến đối tượng mà không cần nỗ lực và trọn vẹn với đối tượng đó. Đây là thấy biết trọn vẹn tự nhiên đúng không ạ, vì con vẫn cảm thấy nó giống tầm tứ theo kiểu vô vi vô ngã. Con xin lỗi Sư Ông, mặc dù con vào được pháp thư giãn buông xả nhưng trong tâm con ý muốn hiểu tên gọi của sự thấy biết trên cứ khởi lên và con tìm kiếm thì thấy có vẻ giống tầm tứ, có điều tầm tứ thì dùng bản ngã, còn cái này cũng tầm tứ nhưng rất tự nhiên không nỗ lực.
3/ Khi con thư giãn buông xả tự nhiên, có những lúc tâm con khởi lên ý muốn hướng đến để thấy đối tượng nhưng không phải hướng đến để tập trung vào đối tượng. Ví dụ: Hướng đến hơi thở thấy sự thở vào ra tự nhiên chứ không tập trung vô bụng hay mũi. Cho con hỏi vậy sự hướng đến này có được gọi là Tầm Tứ hay không?
Con xin kính tri ân Sư Ông ạ.
Ngày gửi: 18-03-2020
Câu hỏi:
Dạ, con thưa Thầy!
Trong lúc ứng dụng thận trọng - chú tâm - quan sát, vì căn cơ còn yếu nên con bị nghi không phân biệt được giữa theo dõi và quan sát; chú tâm và tập trung. Con kính xin Thầy từ bi khai thị để con thấy ra sự khác nhau của theo dõi và quan sát; chú tâm và tập trung? Mà không bị nhầm lẫn ạ (Thầy kèm ví dụ cho dễ hiểu).
Con cảm ơn Thầy! Mong Thầy luôn mạnh khỏe.
Ngày gửi: 02-03-2020
Câu hỏi:
Kính bạch Thầy,
Trong thực tập thiền minh sát, hiện tại con đang hành như sau:
Khi đi thì con thấy "thân này đang đi", con thấy nhẹ nhàng và không cố gắng. Khi đang đứng thì con thấy là "thân này đang đứng",... Và những lúc ngồi rảnh rỗi, con buông xả thả lỏng và quan sát, suy nghiệm về thân tứ đại theo các đề mục 32 thể trược, sự chết,... theo kinh Đại niệm xứ. Khi con thực hành như vậy một thời gian thì con thấy là lúc con giận con thấy tâm này đang giận, con thấy từng diễn biến thay đổi trong thân như tim đập nhanh hơn, mặt đỏ,... tự dưng cơn giận biến mất.
Con hành như vậy có đúng không ạ? Con cũng mới thực hành thiền minh sát, con mong Thầy chỉ bảo cho con ạ. Con cám ơn Thầy nhiều lắm.
Ngày gửi: 22-02-2020
Câu hỏi:
Kính bạch Sư,
Kính sư giảng giải giúp con:
1/ Tâm ghi nhận, tâm quan sát, tâm hay biết khác nhau thế nào?
2/ Tâm hay biết cùng phát sinh cùng tâm tham hoặc sân chăng?
3/ Tầm và tứ là gì, trong thiền Minh sát có tầm và tứ không?
Con cảm ơn Sư và kính chúc Sư nhiều sức khỏe.
Con chào Sư.